Κάποτε, κάποιος μου τόνισε την ετυμολογία της στενοχώριας – ο στενός χώρος. Θα ήθελα πολύ να θυμόμουν ποιος ήταν, πότε συνέβη αυτό. Αλλά ανά περιόδους μ’ έχει σκάσει αυτή η έννοια, αυτή η λέξη, αυτή η αίσθηση. Όπως όλους μας. Αυτές τις μέρες αναρωτήθηκα, μήπως το αντίθετο του στενοχωρείν είναι το προχωρείν;
Δεν αναφέρομαι στην στενοχώρια που υπάρχει περίσσια αυτό τον καιρό, απόρροια των θλιβερών γεγονότων τριγύρω μας, με πολλούς να τα έχουν ζήσει από πρώτο χέρι..
Τι είναι η στενοχώρια; Στην προσπάθεια να αισθανθώ την λέξη, οραματίζομαι έναν στενό χώρο, με πολύ συγκεκριμένα και κλειστά όρια, είτε αφορά νοητική, συναισθηματική ή και πρακτική κατάσταση.
Αυτό τον στενό χώρο μπορούμε να τον παρατηρήσουμε, να τον επεξεργαστούμε, αλλά και να διαπραγματευτούμε τι θα κάνουμε μαζί του και το όποιο θέμα κοσμεί την επιφάνεια και τον πυρήνα του.
Ίσως επιλέξουμε να τον διαμορφώσουμε, αλλάζοντας θέσεις στα διάφορα κομμάτια που τον απαρτίζουν. Ή και να τον ωραιοποιήσουμε, εκθέτοντας τα πιο όμορφα σημεία, ενώ αυτά που πονάνε τα κρύβουμε κάπως.
Άλλη επιλογή είναι να νομίζουμε ότι ξεφεύγουμε αυτού του ιδιαίτερα στενού χώρου, μπαίνοντας σε ψευδαισθήσεις, αποφεύγοντας ν’ αποδεχτούμε την πραγματικότητα. Έτσι, βγαίνουμε έξω από τα στενά περιθώρια και χοροπηδάμε γύρω-γύρω. Δε μπορούμε να πάμε και πολύ μακριά – υπάρχει ένα αόρατο σχοινί που μας κρατάει δεμένους με τον στενό αυτό χώρο, στα τείχη του οποίου ζουζουνίζουμε ωσάν τους βαρείς μπάμπουρες γύρω από τα λουλούδια. Κάθε τόσο πάμε στην πόρτα και κοιτάμε μέσα. Μας «πιάνει η ψυχή μας», ψυχοπλακωνόμαστε (δείτε την σημείωση στο τέλος του κειμένου) και ξαναπάμε «έξω», κι ας είμαστε κολλημένοι στα τείχη.
Ίσως μπαίνουμε μέσα, ξεψαχνίζουμε, τακτοποιούμε, παρατηρούμε την δομή της στενοχώριας μας. Την αρχειοθετούμε. Τουλάχιστον θα είναι μια αρχειοθετημένη και τακτοποιημένη στενοχώρια, στης οποίας τα κεφάλαια θα μπορούμε ν’ ανατρέξουμε οπόταν χρειαστεί. Για πόσο όμως θα περιφερόμαστε εκεί τριγύρω;
Αν απλά… προχωρήσουμε; Η πρόθεση προ- έχει παραπάνω από μια εννοιολογική χρήση. Μια απ’ τις χρήσεις είναι η τοπική, δηλαδή το «εμπρός». Μια άλλη είναι η χρονική, υπαινίσσοντας ότι κάτι έχει συμβεί προηγουμένως. Εμένα με απασχολεί η τοπική έννοια.
Αλλά δεν αρκεί να προχωρήσουμε έτσι, τουλάχιστον όχι σε όλες τις περιπτώσεις. Αντί ν’ αποφύγουμε την στενοχώρια, χρειάζεται να την παρατηρήσουμε, να τη νιώσουμε, να καταλάβουμε γιατί υπάρχει. Κατόπιν, να την αποδεχτούμε, να της δώσουμε την αγάπη που χρειάζεται για να μην μας τραβήξει στο πριν, ώστε να καταφέρουμε να (εμ)προχωρήσουμε.
Προ μηνών, άκουσα από την ψυχοθεραπεύτριά μου, σε δική μου απόδοση ως το θυμάμαι:
«Το επιθυμητό δεν είναι να ΦΥΓΕΙΣ από εκεί που είσαι, αλλά να ΠΑΣ κάπου, σ’ ένα νέο χώρο», εννοώντας ότι υπάρχει μια υγιής και χρήσιμη διαδικασία στο ενδιάμεσο. Όσο ταμπού και ευαίσθητο φαίνεται το να γράφω κάτι τέτοιο σε κοινή θέα, νομίζω αρμόζει. Κάπως έτσι μοιάζει να προχωράς από την στενοχώρια.
Έρχονται κατά νου οι στίχοι της Anne Clark, «Χρειάζεται να υπάρχει πάθος, πάθος για ζωή, για επιβίωση. Κι αυτό σημαίνει Αποστασιοποίηση.» (“There has to be passion. A passion for living, surviving. And that means detachment”, από το “Our Darkness”) (https://www.youtube.com/watch?v=OguHIyNNblM)
Επίλογος
Χωρίς να θυμάμαι επακριβώς, και χωρίς να το ελέγξω αφού μ’ αρέσει η ιδέα του αυτοσχεδιασμού και του αυθόρμητου, νομίζω έχω ξαναγράψει παρόμοιες σκέψεις στο μπλογκ μου – δείγμα του κύκλου που κάνουν τέτοιοι στοχασμοί, αισθήσεις και συναισθήματα. Κι ας είναι συχνά φαύλος αυτός ο κύκλος. Έτσι δεν λειτουργούν αρκετές φορές οι φιλοσοφικές και υπαρξιακές αναζητήσεις;
Οι παραπάνω σκέψεις γεννήθηκαν κατά τη διάρκεια ενός περίπατου πριν μια εβδομάδα, μετά από μια πιεστική περίοδο. Μάλιστα, στο τέλος εκείνου του περπατήματος έτυχε να πέσω σ’ έναν γνωστό του πατέρα μου, που είχα χρόνια να δω. Με ρώτησε τι κάνω, πώς είμαι, του είπα ότι ράβω και αφήνω την ζωή να κυλήσει. Μάλλον ήταν τόσο δυνατές οι σκέψεις μου, ώστε τα πάντα βουρκωμένα από συγκίνηση μάτια του τις έπιασαν. Απ’ το πουθενά αποκρίθηκε: «Προχώρα!»
Ουδέποτε μου πέρασε απ’ το μυαλό να συνδέσω την Αστρολογία με τα παραπάνω. Όμως, είμαστε στα τελειώματα του Σεπτέμβρη, μήνα με ξεκινήματα παντός τύπου. Ο μήνας που χαρακτηρίζεται από πρακτικές καταστάσεις, διευθετήσεις και ανακατατάξεις. Σύντομα μπαίνουμε σε περίοδο εκλείψεων, οι οποίες θα έχουν να κάνουν με το πώς προχωράμε στην ζωή, σε ατομικό επίπεδο, παρέα με το Εγώ μας, αφού ο Βόρειος Δεσμός της Σελήνης βρίσκεται στον Κριό για τον επόμενο ενάμιση χρόνο περίπου.
Γνωρίζοντας και αντλώντας από τις σχέσεις, την αρμονία ή έλλειψη αυτής, και την σύμπραξη με τους άλλους (Ζυγός, το απέναντι ζώδιο), πώς επιλέγουμε να προχωρήσουμε στη ζωή ατομικά, σαν μονάδα ξεχωριστή;
Σημείωση:
Παραθέτω ένα σύντομο, πρόσφατο άρθρο, με συμπεράσματα από μελέτες Φινλανδών επιστημόνων, στην προσπάθειά τους να συνδέσουν μέρη του σώματος με τις εκφράσεις που χρησιμοποιούμε για να δηλώσουμε τα συναισθήματα.
Μην η έκφραση «με πιάνει η ψυχή μου» και «ψυχοπλάκωμα» δείχνει ακριβώς αυτή την αίσθηση της στενοχώριας, κατά κύριο λόγο στο θώρακα;
Και για όποια/ον θέλει να ξεψαχνίσει τον μηχανισμό και τις αντιστοιχίες σώματος - συναισθημάτων, αυτή η σελίδα είναι εκπληκτική πηγή: https://www.flowsandforms.com/dybl-introduction
Εικόνα που κοσμεί το κείμενο:
Darkmoonart, κλασικά αγαπημένη μου δημιουργός, στο pixabay:
コメント